Vertalen
Er zijn een aantal voorbeelden waarbij het in een vertaling op het gebied van culturele verschillen mis kan gaan.
- Begrippen uit de techniek zullen niet in alle landen hetzelfde zijn of überhaupt bestaan. Voorbeeld: computer
- Begrippen die te maken hebben met geloof en overtuiging zullen in diverse culturen een andere betekenis hebben. Voorbeeld: kerstening
- Begrippen uit de natuur kunnen soms in een zeer beperkt gebied een draagwijdte hebben, terwijl ze in een ander gebied niet bestaan. Voorbeeld: sneeuw. Kangoeroe is een letterlijk woord uit een inheemse Australische taal.
- Begrippen die te maken hebben met voeding kunnen onderling erg verschillen. Voorbeeld: gevulde koek is een woord dat men in andere landen niet kent, evenals pindakaas.
- Begrippen die te maken hebben met de indeling van de tijd. Voorbeeld: Indonesië kent ook vier dagdelen, maar die starten op een ander moment, waardoor de vertaling van een woord als avond, dus problemen kan opleveren.
- Begrippen die te maken hebben met kleuren zijn verschillend. Voorbeeld: in het Indonesisch kent men twee woorden voor bruin, die ieder een ander soort bruin uitdrukken.
- Begrippen aangaande relaties zijn vaak anders. Voorbeeld: nicht of neef heeft in het Engels twee varianten. Nephew als het een zoon van broer of zus betekent, maar cousin is een zoon of dochter van een oom of tante.
- Aanspreektitels zijn cultureel bepaald. Voorbeeld: in het Nederlands kennen we jij en u. Het laatste is formeler. In het Engels kennen we alleen you.
De vertaler en de Bijbel
De Bijbel is een van de oudste boeken die er bestaan en die ook in vrijwel alle talen is vertaald. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Joodse Torah, die nog steeds in het oud Hebreeuws wordt gelezen en de Islam die in het Arabisch wordt gelezen. De talen waarin deze twee boeken oorspronkelijk zijn geschreven.
Daarom geven de diverse vertalingen van de Bijbel zo goed aan hoe er in een bepaalde periode tegen het werk van de vertaler werd aangekeken en welke culturele verschillen er bestaan tussen de verschillende talen waarin de Bijbel is vertaald.
De vertaler van de Bijbel heeft dan ook in de loop der tijd verschillende principes gehanteerd bij het vertalen.
Principes die de vertaler tegenwoordig nog vaak gebruikt in andere teksten.